تاریخ وقوع: ۵ جمادی الاول
ولادت با سعادت حضرت زینب (علیها السلام ) در مدینه طیبه در سال پنجم یا ششم هجرى در این روز واقع شده است اقوال دیگر در ولادت آن حضرت عبارت است از 5 جمادى الاولى سال 6 ه اوایل شعبان سال 6 ه، ماه رمضان سال 6 ه دهه آخر ربیع الثانى در سال 5 یا 6 یا 7 ه.
پدر بزرگوار آن حضرت امیر المؤ منین (علیه السلام )، و مادر گرامى اش حضرت صدیقه طاهره (علیها السلام ) است . همسر آن حضرت جناب عبد الله بن جعفر بن ابى طالب (علیهم السلام )، و فرزندان آن حضرت ، على ، عون ، عباس ، محمد و ام کلثوم هستند که عون و محمد در کربلا شهید شدند.
کنیه آن مخدره ام کلثوم ، ام عبدالله و ام الحسن است ، ولى کنیه هاى خاص حضرت ام المصائب ، ام الرزایا و ام النوائب است .
القاب آن مخدره بسیار است ، و از آن جمله : عقیله بنى هشام ، عقلیه الطالبیین ، صدقه صغرى (اشاره به مادرش که صدیقه کبرى است و پدرش که صدیقه اکبر است )، عصمت صغرى ، ولیه الله ، الراضیه بالقدر و القضاء، صابره البلوى من غیر جزع و لا شکوى ، امینه الله ، عالمه غیر معلمه ، فهمه غیر مفهمه ، محبوبه المصطفى (صلى الله علیه و آله )، ثانیه الزهرا (علیها السلام )، الشریفه
از نسل على فرزند حضرت زینب (علیها السلام ) که معروف به زینبى است فرزندان زیادى به دنیا آمده اند، که سیوطى رساله زینبیه را در باره تاءلیف کرده است
ماجراى ولادت حضرت
هنگام ولادت آن حضرت ، پیامبر (صلى الله علیه و آله ) در سفر بودند. امیر المؤ منین (علیه السلام ) براى نامگذارى این مولود فرمودند: ((بر پیامبر (صلى الله علیه و آله ) در سفر بودند. امیر المؤ منین (علیه السلام ) براى نامگذاى این مولود فرمودند: ((بر پیامبر (صلى الله علیه و آله ) سبقت نمى گیرم )). تا آنکه حضرت آمدند و منتظر وحى شدند. جبرئیل نازل شد و عرض کرد: خداوند سلام مى رساند و مى فرماید: ((این دختر را زینب نام بگذار، چه اینکه نام را در لوح محفوظ نوشته ایم )).
پیامبر (صلى الله علیه و آله ) حضرت زینب (علیها السلام ) را طلب کرده بوسیدند و فرمودند: ((وصیت مى کنم به حاضرین و غایبین که این دختر را به خاطر من پاس بدارید، که همانا وى به خدیجه کبرى (علیها السلام ) مانند است )). سکینه و وقار آن حضرت را به خدیجه کبرى (علیها السلام ) و عصمت و حیائش را به فاطمه زهرا (علیها السلام ) و فصاحت و بلاغتش را به على مرتضى (علیه السلام ) و حلم و بردباریش را به حسن مجتبى (علیه السلام ) و شجاعت و قوت قلبش را به حضرت سید الشهداء (علیه السلام ) همانند نموده اند.
ابن حجر در اصابه و ابن اثیر در اسد الغابه در حالات آن حضرت نوشته اند: در مجلس یزید لعنت الله علیه حضرت زینب (علیها السلام ) کلماتى فرمودند که دلالت بر قوت قلب آن حضرت دارد. آن حضرت در کرم و بصیرت و حلم مشهور خاندان بنى هاشم و عرب بوده ، و بین جمال و جلال ، سیرت و صورت و اخلاق و فضیلت جمع کرد. شبها در عبادت بود و روزها روزه ، و او به اهل تقوى معروف بود
منبع: تقویم شیعه