شور باشند یا شیرین، دریاچه‌ها یکی از مهم‌ترین منابع دسترسی آب بر روی کره‌ی زمین هستند؛ مکان‌هایی که بدون تردید اکوسیستم آنها در هیچ عارضه‌ی آبی دیگری مانند دریاها و آبگیرها قابل تکرار نیست.
این مکان‌های زیبا در کنار جریان‌های سطی آب، رودخانه‌ها و دریاها، آب مورد نیاز انسان و بسیاری از موجودات زنده‌ی دیگر را تأمین می‌کنند و بسیاری از آنها زندگی خود را مدیون سفره‌های آب زیرزمینی محصور شده و بارش آب باران هستند.
اگر به این پدیده‌های طبیعی علاقه‌مند هستید و یا آنها را بهانه‌ی خوبی برای آموزش زیبایی‌های طبیعت به فرزندان‌تان و یا وارد کردن آنها به دنیای علم می‌دانید، در این مقاله حقایق زیبایی را برای‌تان گردآوری کرده‌ایم؛ مطالبی که پیش از این ژئوفیزیکال ریسرچ ژورنال آنها را منتشر کرده است.
۱۱۷ میلیون دریاچه بر روی کره‌ی زمین وجود دارد، یعنی حدود ۳٫۷ درصد از سطح قاره‌های جهان! البته باید از این آمار دریاچه ی کاسپین(خزر) و نیز مناطق قطب جنوب و گرینلند را حذف کنید! چون در این صورت آمار به طرز عجیبی به نفع دریاچه‌ها تغییر پیدا می‌کند، آن هم با مساحت ۴۲ هزار کیلومتر مربعی دریای خزر. تمام دریاچه‌ها مانند دریاچه‌ی معروف مازندران که ما آن را در محاوره دریا می‌گوییم، وسیع نیستند و از میان تمام دریاچه‌های جهان حدود ۹ میلیون دریاچه مساحتی کمتر از دو زمین فوتبال در کنار یکدیگر دارند.
یکی از خلیج‌های دریاچه خزر (مازندران) در شمال ایران
نوار ساحلی زندگی
دریاچه‌ها بیش از آنچه که ما فکر می‌کنیم برای ادامه‌ی حیات انسان، محیط مناسب ایجاد کرده‌اند. خط ساحل دریاچه‌های جهان، تقریبا ۲۵۰ برابر طول خط استواست؛ استوا حدود ۱۲ هزار و ۷۰۰ کیلومتر طول دارد.
شمال؛ سرزمین دریاچه‌ها
بسیاری از دریاچه‌های جهان در نیمکره‌ی شمالی و در کشورهایی کانادا، روسیه، آلاسکا، سوئد و فنلاند هستند البته کشورهای گرمسیری نیز از داشتن دریاچه محروم نیستند اما پرچمدار تعداد دریاچه همین کشورهای شمالی به شمار می‌آیند. به عنوان مثال ۶۰ درصد دریاچه‌های جهان در کانادا قرار دارند و فنلاند به دلیل تعداد زیاد دریاچه‌های کوچک، به سرزمین ۱۰۰۰ دریاچه معروف است.
آنچه که باعث به وجود آمدن چنین شرایطی شده در واقع وضعیت تکتونیکی قاره‌های جهان است.
ساحل شمالی دریاچه سوپریور در امریکای شمالی
میراث عصر یخبندان
بیشتر دریاچه های جهان در ارتفاعات بالاتر از سطح دریا (حدود ۵۰۰ متر بالاتر) قرار دارند. این اتفاق دو دلیل اصلی دارد: نخست اینکه کوهستان‌ها به دلیل ارتفاع زیاد و پستی و بلندی، توانایی محصور کردن آب را دارند و دوم اینکه تعداد زیادی از دریاچه‌ها در دوران عصر یخبندان در این ارتفاعات نسبتاً سردتر به وجود آمده‌اند.
رفت و آمد در زمان
دریاچه های جهان می‌آیند و می‌روند. در سال ۲۰۱۴ در گافزای تونس بر اثر آزادشدن ناگهانی آب‌های زیرزمینی و نیز افزایش آب باران، به طور ناگهانی یک دریاچه ظاهر شد. این اتفاق در مناطق یخبندان روسیه اتفاق نیز زیاد اتفاق می‌افتد که دریاچه‌هایی بر اثر یخ بستن ناپدید می‌شوند و با گرم شدن هوا کم کم دوباره خود را نشان می‌دهند. در مغولستان نیز بیش از ۱۰۰ دریاچه در طول سال ۲۰۰۰ به دلیل خشکسالی و افزایش استفاده از آب برای کشاورزی ناپدید شد. اما با وجود این تولد و مرگ محسوس در این دسته از اهالی زمین، زمین شناسان دریاچه‌ای مانند سوپریور در امریکای شمالی را با ده هزار سال سن، هنوز جوان می‌دانند.
دریاچه ویکتوریا، بزرگترین دریاچه قاره آفریقا
اطلاعات این مطلب از این مقاله برداشت شده است.
