امام خمینی در جمع خانواده آیت الله طالقانی: مرحوم آقاى طالقانى مستقیم بود، مستقیم فکر مى کرد؛ مستقیم عمل مى کرد. انحراف به چپ و راست نداشت. نه غربزده بود و نه شرق زده، اسلامزده بود، دنبال تعلیمات اسلام بود و براى یک ملت مفید بود، و رفتنش ضایعه است.
جی پلاس: به دنبال درگذشت آیت الله سید محمود طالقانی، از مجاهدان انقلاب اسلامی و امام جمعه تهران، خانواده ایشان برای دیدار با امام خمینی در قم حاضر شده و امام با بیان تسلیت این مصیبت، به تجلیل از مقام او پرداختند. بخش هایی از این سخنرانی در ادامه آمده است:
«بسم اللَّه الرحمن الرحیم
انا للَّه و انا إلیه راجعون
نمى دانم من باید به شما تسلیت بدهم، یا شما باید به من، یا هر دو به هم؟ من به شما تسلیت بدهم که یک پدر بزرگى را از دست داده اید و شما به من که یک برادر عزیزى را از دست دادیم؛ و همه به ملت که یک خدمتگزارى را ملت از دست داده و همه به اسلام که یک مجاهدى را از دست داده است. لکن ما از خدا هستیم و از آنجا آمدیم و به آنجا برمى گردیم.
انّا للَّه؛ ما از خداییم؛ مال خداییم، ما چیزى نداریم خودمان، هر چه هست از اوست، و به سوى او مى رویم. و باید ببینیم چطور از آنجا آمدیم و چطور در اینجا هستیم و چطور به آنجا مى رویم. آیا در اینجا که هستیم، در خدمت حق تعالى و خدمت خلقیم، مجاهده مى کنیم در راه خدا، به صراط مستقیم ربوبیت مشى مى کنیم یا انحراف داریم؟ اگر انحراف داشته باشیم، چه به چپ و چه به راست، چه طرف چپ که تعبیر به مغضوب علیهم شده است و چه طرف راست که تعبیر به ضالّین شده است در مقابل طریق مستقیم و صراط مستقیم اگر از این راه مستقیم رفتیم، از اینجا که حرکت کردیم راه مستقیم باشد، منحرف نباشد، شرقى نباشیم غربى نباشیم، مستقیم باشیم، یمین و شمال نباشد در کار، مستقیم حرکت کنیم از اینجا به لا نهایت، سعادتمندیم و ملتى را سعادتمند کردیم. و اگر چنانچه خداى نخواسته انحراف به چپ، انحراف به راست، انحراف به یمین، انحراف به یسار باشد، منحرف هستیم. و اگر چنانچه در بین ملت یک مقامى داشته باشیم، ملتى را منحرف مى کنیم. مرحوم آقاى طالقانى مستقیم بود، مستقیم فکر مى کرد؛ مستقیم عمل مى کرد. انحراف به چپ و راست نداشت. نه غربزده بود و نه شرق زده، اسلامزده بود، دنبال تعلیمات اسلام بود و براى یک ملت مفید بود، و رفتنش ضایعه است، لکن او پیوست به آنجایى که براى او تهیه شده است؛ مقامى که براى او تهیه شده است.
و ما باید فکر این باشیم که ما هم مستقیم باشیم. اگر مستقیم باشیم و ملت را دعوت به استقامت کنیم از این غربزدگى که در طول تاریخ و خصوصاً در این پنجاه و چند سال، ما را به آن طرف کشیدند، از آن طرف ما را کشیدند طرف شرق، از آن طرف ما را کشیدند طرف غرب و ما را از خود بیخود کردند، جوانهاى ما را تهى کردند از آنکه باید باشند، ما مکلفیم، همه مان مکلفیم، همه آقایان و همه خانمهاى محترم، مکلفیم که مردم را دعوت کنیم به راه مستقیم؛ به همان صراط اللَّه، راه اللَّه- که راه مستقیم است- و از انحرافها جلوگیرى کنیم. نه منحرف به آن طرف باشیم که دیکتاتورى به تمام معنا است و نه منحرف به غرب باشیم که ظلم و ستم و به اسم «حقوق بشر»؛ بردن همه حقوق بشر است.».
صحیفه امام؛ ج ۹، ص ۵۱۳-۵۱۴