گفت و گو نیوز: خبر رفتنش حزن انگیز بود و آن بیش از هر چیز معلول ترس بود، تشویشی که در هنگام حضور و حیات آیت الله جای خود را به اعتماد و اطمینان داده بود، همه چیز سریع اتفاق افتاد، آنقدر که شاید شنیدنش را برای بار نخست شوخی تلقی می کردی، شاید هم ما عادت نکرده ایم به اینگونه رفتن های یکباره افرادی که دوستشان داریم. اما انگار این تلخی واقعیت داشت و آری خبر درست بود، آیت الله هاشمی رفسنجانی از بین ما رفته بود...
صبح سه شنبه بیست و یکم دی ماه ۹۵
صبحی که باید برای وداع و شاید باور این شوک می رفتم. از میدان انقلاب پاهای خودم نبود که در مسیر گام بر می داشت، بلکه ازدحام جمعیتی که تشخیص و تفکیک سن و سال و طیف و طبقه در آن بی معنی بود راه من را تعیین می کرد، و همین شلوغی ها مرا بالاخره بر سر در دانشگاه تهران رساند، جایی که نماز آیت الله را برگزار می کردند.
شخصیت های کشوری و لشکری یکی یکی می آمدند، علی مطهری ای که نتوانست از در، وارد دانشگاه شود خود را از نرده ها بالا کشید و مردمی که یک آن، هیجان زده شده و با شعار "مطهری تسلیت، تسلیت" او را همراهی کردند، در آنسویی که مطهری رفت، واعظی وزیر ارتباطات، علوی، اژه ای، سردار علی فدوی، سردار محمد پاکپور، مولوی عبدالحمید هم ایستاده و منتظر تمام شدن نماز بر پیکر هاشمی بودند و آخرین حضور ایشان در بین مردم ....
در حالی که نگاهم بر جمعیت و اشخاص کشوری و لشکری مانده بود فکرم اما پر کشید به زمان حیات هاشمی؛ ایامی که برخی از همین چهره های حاضر در مراسم او را "فتنه اکبر" می خواندند و با منافقین صدر اسلام مقایسه اش کرده بودند، صبر ایوب وار می خواست که تو را با نام آقای استحاله شده خطاب کنند و دم نزنی .
"آیت الله علم الهدی: آن آقای استحاله شده می گوید با عربستان بسازید تا مشکل حل شود "
و براستی این همه جمعیت برای همان مردی است که تیتر "طلبکار انقلاب" را برایش زده بودند، کسانی را در جمعیت دیدم که در تحلیل های خود از او می خواستند برای داعش کارت دعوت نفرستد.....
هاشمی مردی که در میان شاگردان امام خمینی نزدیکترین آنها به ایشان بود، از معماران اصلی جمهوری اسلامی و از اعضای هسته ای شورای انقلاب بود. کسی که قریب ۶۰ سال در سیاست ماند آن هم بدون اینکه از قدرتش کاسته شود و تنها در شکل و ظاهر این اقتدار تفاوت ایجاد شده بود.
او مرد بزنگاه های تلخ و شیرین تاریخ انقلاب ایران بود. کسی که زمانی که باید، متوجه شد. و مقبولیت مردمی را در اولویت گذاشت و محبوب شد. مردم هم در گذشته نماندند و قدرشناسی کردند. جماعتی که به پاس همین احترام، حالا به بدرقه آمده بودند...
صدای لا اله الا الله از جمعیت برخاست، افکارم به واقعیت پیش رو بازگشت، سیل جمعیت و نگاه هایی که برای چند ثانیه بر تابوت خیره ماند و سکوتی که شکل گرفت.
در آن شلوغی، اما موضوعی که بیش از هرچیز ذهن مرا فراگرفت، چندگانگی جمعیت حاضر بود .... بانوانی با چادر و دخترانی با آرایش غلیظ، در این سو گروهی درخواست رفع حصر داشتند و در آن سو نوای کربلا کربلا .... و هیچ یک به دیگری اعتراض نداشت و آرامش همچنان حاکم بود.
و من اندیشیدم که این غیر از اعتدال و وحدت درخواستی آیت الله چه می توانست باشد !؟
مسئولان بلندپایه نظام نیز هر کدام در پیام هایی جداگانه درگذشت آیت الله هاشمی رفسنجانی را تسلیت و نکاتی از شخصیت ایشان را بازگو کردند.
در بخشی از پیام تسلیت آیت الله خامنه ای، آمده است؛ « با فقدان هاشمی اینجانب هیچ شخصیت دیگری را نمی شناسم که تجربه ای مشترک و چنین دراز مدت را با او در نشیب و فرازهای این دوران تاریخ ساز به یاد داشته باشم.»
سید حسن خمینی یادگار امام(ره) با انتشار پیامی در صفحه اینستاگرامش ضمن تسلیت درگذشت آیت الله نوشت: فقدان آیت‌الله هاشمی نه تنها درگذشته استوانه محکم خردورزی بود بلکه فقد خوبی‌هایی است که از امام برای ما به یادگار ماند.
محمدجواد ظریف درباره درگذشت آیت الله هاشمی رفسنجانی به خبرنگاران گفته بود: این ضایعه آنقدر بزرگ است که صحبت کردن در باره آن بسیار مشکل است. مرحوم آیت الله هاشمی بسیار مرد بزرگی بود و همانطور که رهبری یک بار فرمودند از همه جیز خود در راه انقلاب گذشت.
سردار سرلشکر پاسدار محمد باقری در حاشیه وداع با پیکر آیت الله هاشمی رفسنجانی، گفت: در دوران دفاع مقدس که آیت الله هاشمی رفسنجانی جانشینی فرماندهی کل قوا را برعهده داشتند تا پایان دفاع مقدس در خدمت ایشان بودیم و خاطرات زیادی از آن دوران داریم.
وی افزود: با وجود این که حضرت امام (ره)، ایشان را منع می کردند که از اهواز جلوتر نروید، اما آیت الله هاشمی تا خط مقدم می آمدند و با اطلاع و شناسایی لازم تدابیری را ابلاغ می کردند تا عملیات ها بهتر پیش برود.
سرلشکر باقری ادامه داد: آیت الله هاشمی رفسنجانی توجه ویژه ای به توانمندی دفاعی داشت و نقش اساسی در تثبیت نظام و سازندگی کشور و نیز مراحل مختلف سازندگی جامعه داشتند.
وی اظهار کرد: از مهم ترین ویژگی های آیت الله هاشمی رفسنجانی این بود که یاور و تایید کننده مقام معظم رهبری بودند و این علاقه دوطرفه تا آخر ادامه داشت و ما ایشان را به عنوان یار رهبری می شناسیم.
آیت الله هاشمی رفسنجانی یک اصلاح طلب، انقلابی و مصلح بود
دبیر کل مجمع نیروهای خط امام با بیان اینکه بهترین عنوان برای مرحوم هاشمی لقب امیرکبیر ایران است، گفت: ایشان یک اصلاح طلب، انقلابی و مصلح بودند.
به گزارش جماران، سیدهادی خامنه ای در حاشیه مراسم درگذشت آیت الله هاشمی، اظهار کرد: آقای هاشمی با اصلاحات همکاری داشت و موافق آن بود. اصلاحات مفهوم وسیعی دارد که می توان هاشمی را یک اصلاح طلب، انقلابی و مصلح دانست.
وی ادامه داد: هاشمی امتیازات بسیاری داشت که موجب برجسته شدن ایشان می شد. سابقه زیاد در مبارزه، همراهی با امام (ره)، اعتماد ویژه ای که حضرت امام به ایشان داشت، علم، اندیشه، مدیریت و تحور از خودگذشتگی و سوابق زیاد که در کمتر کسی پیدا می شد، از ویژگی های ایشان بود وبارزترین ویژگی ایشان از خودگذشتگی و تعهدش بود.
خامنه ای اضافه کرد: امیدوارم راه و رهنمود آقای هاشمی مورد عمل قرار گیرد. خط امام همان خط اعتدال است و هاشمی هم همان خط امام را ادامه می داد. خط انقلاب هم خط اعتدال است و کسانی که فکر می کنند انقلاب تندروی است اشتباه می کنند.
نام هاشمی رفسنجانی را بر تارک افتخارات این مرز و بوم می ماند
علی اکبر ناطق نوری اذعان کرد؛" بی تردید نقش بی بدلیل این شخصیت ممتاز در دوران مبارزه، خدمات شایسته و ماندگارش در سال های دفاع مقدس، اراده‌ی کارسازش در راهبری دوران فاخر سازندگی، صبر و استقامتش در برابر بی مهری ها و نگاه پیوسته امیدوارانه اش به آینده های روشن، نام هاشمی رفسنجانی را بر تارک افتخارات این مرز و بوم برای همیشه ی تاریخ جاودان خواهد ساخت.
زحمات هاشمی رفسنجانی باقیات الصالحات است
آیت‌الله علی سیستانی، مرجع بزرگ شیعیان در عراق هم، روز سه‌شنبه در پیامی درگذشت آیت‌الله «اکبر هاشمی رفسنجانی» رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام را به خانواده وی تسلیت گفت. و درگذشت آقای هاشمی را موجب تاثر و تالم بسیار دانست. همچنین آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی در تماس تلفنی با خانواده مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی ضمن تسلیت ارتحال ایشان گفتند: ایشان خدماتی داشته‌اند، با مشکلاتی روبه‌رو شده‌اند و زحماتی را برای جامعه اسلامی کشیده‌اند که برایشان باقیات‌الصالحات است.
به گزارش جماران، مرجع عالی‌قدر شیعیان افزودند: بالاخره این راهی است که انبیا و اولیای الهی رفته‌اند و دیگر استثنا ندارد. مهم این است که انسان با دست پر از این دنیا برود. الحمد لله آقای هاشمی برای مردم خدماتی را داشتند و همین خدمت به مردم است که برای انسان باقی می‌ماند.
آیت‌الله العظمی جوادی آملی؛ هم آقای هاشمی را استوانه انقلاب اسلامی خواند و ارتحال وی را تسلیت گفت. ایشان در پیام خود اینگونه آوردندکه؛ بهترین ابراز همدردی در این سانحه سنگین ملی و رخداد توان‌فرسا حفظ نظام اسلامی، تقویت ارکان و حرکت در مدار پیام رهبری است. امید آن‌که رنج مدبرانه و کوشش خالصانه بیش از نیم قرن آن عزیز جهت احیای مآثر قرآن کریم و آثار دوده طه و یاسین (علیهم افضل صلوات المصلین) ره‌توشه خوبی برای لقای خدای سبحان باشد.
شکوه و عظمت مراسم وداع و تشییع جنازه آیت الله هاشمی رفسنجانی در خبرگزاری های خارجی هم بازتاب گسترده ای داشت.
خبرگزاری فرانسه؛ " ده ها هزار نفر از مردم ایران از اوایل صبح امروز در دانشگاه تهران جمع شده اند تا پیکر «آیت الله اکبر هاشمى رفسنجانی» رئیس جمهور پیشین خود را تشییع کنند. مردم به شکل گسترده ای در خیابان های اطراف دانشگاه دیده می شوند. از زمان رحلت آیت الله هاشمی سیل پیام های تسلیت از داخل و خارج ارسال شده است.حتی کاخ سفید هم در اقدامی بی سابقه پیام تسلیت ارسال کرد.
جاش ارنست سخنگوی کاخ سفید گفت «او یک چهره مهم در ایران بود. اما تاثیر بالقوه این رویداد بزرگ در سیاست ایران را نمی توان حدس زد».
شبکه تلویزیونی المیادین، العربیه، شبکه تلویزیونی سومریه نیوز، شبکه تلویزیونی الجزیره، شبکه تلویزیونی المنار، روزنامه آمریکایی واشنگتن پست، خبرگزاری آسوشیتدپرس و ده ها خبرگزاری و تلویزیون دیگر تشییع آیت الله هاشمی رفسنجانی را منعکس کردند.
دکتر روحانی با ارسال پیامی از حضور مردم در تشییع آیت الله هاشمی رفسنجانی قدردانی کرد و گفت؛ «حضور آگاهانه و قدرشناسانه شما در تشییع و تجلیل آیت الله هاشمی رفسنجانی خدمتگزار فداکار مردم و انقلاب و یار وفادار امام و رهبری، صفحه پرشکوه دیگری در تاریخ پرافتخار ایران را رقم زد و وحدت استوار ملی را در برابر چشم جهانیان به نمایش گذاشت.
زبان از سپاسگزاری این حضور و حمایت، قاصر است و تنها تلاش پیگیرتر دولت را در خدمت به مردم و جدیت بیشتر در پیمودن راه اعتدال و پرهیز از افراط -که گوهر اندیشه و عمل آن مجاهد در راه حق بود - قدردانی عملی از حماسه حضورتان می داند.»