وبگاه عالی نیوز

 یکی از مهم‌ترین مواد معدنی که توسط غذا (بخصوص گوشت قرمز)، میوه یا حتی مصرف مستقیم دارو نیاز بدن به آن تامین می‌شود، آهن است.

آهن بخش مهمی از هموگلوبین خون که وظیفه آن حمل اکسیژن به سراسر بدن است را تشکیل می‌دهد؛ اما باید گفت همان‌طور که کمبود آهن می‌تواند تهدیدی برای سلامت آدمی باشد وجود مقدار اضافی از این ماده معدنی نیز خطراتی به همراه دارد.

فوق‌‌تخصص خون و انکولوژی در این باره به «جام‌جم» می‌گوید: تجمع بیش از حد آهن در بدن ـ که ایجاد بیماری هموکروماتوز می‌کند ـ موجب افزایش جذب روده‌اى این عنصر همراه با رسوب و آسیب بسیارى از بافت‌ها نظیر کبد، قلب، پانکراس، مفاصل و هیپوفیز مى‌شود. 

 محل اصلی تجمع آهن کبد، غدد درون ریز مانند آدرنال، پانکراس، قلب و حتی مفاصل و عضلات است.

بزرگسالان بیشتر مراقب باشند

علت اصلی بروز عارضه جذب زیاد آهن ارثى است؛ هرچند به دلیل ابتلای فرد به برخی بیماری‌ها نظیر تالاسمی ماژور یا نارسایی مغز استخوان ـ که در آنها افزایش ذخایر آهن و رسوب آن در اندام‌ها ایجاد می‌شود ـ هموکروماتوز ممکن است بروز کند.

 سیستم روده انسان به گونه‌ای تنظیم شده است که از یک سو درصد مشخصی آهن از طریق آن جذب می‌شود و از سوی دیگر با توجه به این‌که آهن بدن تنها از راه‌های خاصی چون ریزش سلول‌های مخاطی یا پوستی یا عادت ماهانه دفع می‌شود؛ در صورتی که فرد دچار کم‌خونی مقاوم به درمان یا بیماری‌هایی که نیاز به تزریق مکرر خون دارند، شود آهن ورودی از این طریق در بدن تجمع و رسوب می‌کند.

در بیماری هموکروماتوز عملکرد طبیعی چندین ارگان بدن دچار اختلال می‌شود، هرچند این بیماری در کودکان نیز رخ می‌دهد اما هموکروماتوز به طور عمده بیمارى بزرگسالان است واغلب بیماران علامتدار بالای 40 سال دارند.

برنزه شدن پوست؛ یک علامت خطر

رنگ خاکستری متمایل به تیره در پوست به علت افزایش آهن یا برنزه شدن آن شک به هموکروماتوز را افزایش می‌دهد. ضعف و بى‌حالی، درد‌های مفصلی، کاهش وزن، درد شکمى، کاهش موهاى بدن، تحلیل غدد جنسی، کاهش میل جنسى و اختلال قاعدگی از جمله علائم زودرس بیماری تجمع زیاد آهن هستند، نارسایی و از کار افتادن کبد (سیروز) به دلیل تجمع آهن، از جمله عوارض ثانویه ابتلا به این بیماری است.

 دیابت قندی، نارسایی غدد فوق کلیوی و التهابات عضله قلب (کاردیومیوپاتی) از دیگر عوارضی است که در صورت درمان نشدن بیماری موجب بروز مشکلاتی برای بیمار می‌شود.
درمانی به سادگی یک خونگیری

درمان بیماری هموکروماتوز براحتی امکان‌پذیر است. این استادیار دانشگاه می‌گوید: درمان عملاً توسط خونگیرى انجام مى‌شود که در این روش به تشخیص پزشک و بسته به جثه بیمار یک یا 2 بار در هفته یک واحد (400 سی‌سی) خون غنی از آهن از بدن گرفته می‌شود تا به این وسیله، مغز استخوان ذخایر آهن بدن را برداشت کند.

بایستی این نوع درمان تا عادی شدن میزان آهن بدن بیمار (در حدود 6 ماه تا یک‌سال) ادامه داشته باشد، البته در حال حاضر پزشکان علاوه بر این روش، درمان دارویی (استفاده از داروهای تزریقی نظیر دیسفرال و همچنین داروهای خوراکی) جهت دفع آهن اضافی بدن را نیز به کار می‌گیرند.

گردآوری : گروه سلامت سیمرغ
seemorgh.com/health
منبع : Jamejamonline.ir