کاترین کبیر، امپراتوریس روسیه، در دوم مه 1729م به دنیا آمد. وی در 15 سالگی با پتر سوم ازدواج کرد. اما پتر سوم، پادشاه روسیه به او علاقه نداشت و او را در ملأ عام مورد اهانت قرار می داد. کاترین با همدستی چند نفر از نزدیکان خود در نهم ژوئیه 1762م و در 33 سالگی، هنگامی که پتر سوم از شهر خارج شده بود، خود را امپراتوریس و ملکه روسیه خواند. پتر که ناگهان، چنین ضربه هولناکی خورد، به کلی خود را باخته، بدون مقاومت چندانی، استعفا داد و چند روز بعد درگذشت. در حقیقت او توسط نزدیکان کاترین مسموم شده بود. کاترین در دوران سلطنت خود علیرغم انجام برخی خدمات و اصلاحات، در زندگی مردم فقیر و ستمدیده، رفاه و بهبود به وجود نیاورد تا آنجا که شورش های فراوانی در زمان او برخاست. گفته شده است که در دوره سلطنت او که بیش از سه دهه به طول انجامید، شیوه کشاورزی، اصلاح شده و اصول بانکداری ترویج گردید، ارتش را سازمان داده و سامان بخشید، بیمارستانهایى بنا شده و به طور کلی اقتصاد کشور شکوفا شد. همچنین وی در تحکیم مسائل آموزش و فرهنگ روسیه تلاش نمود، اما از سوی دیگر، کاترین اگرچه ملکه روسیه به شمار میفت اما از لحاظ شخصیتی دچار انحطاط شدید اخلاقی بود و به گفته مورخین با توجه به اینکه خود را یک موجود برتر میپنداشت، از مصاحبت با مردان متعدد دربار ابایى نداشت و فساد و تباهی بر دربار پادشاهی وی غلبه داشت. وی در سیاست خارجی، سیاست توسعه طلبی را دنبال می کرد و تا آنجا که می توانست برای این امر می کوشید. کاترین 33 سال سلطنت کرد و سرانجام در 17 نوامبر 1796م در 66 سالگی درگذشت. وی هوشی سرشار و جسارت و عزمی تمام و حرص و جاه طلبی زیادی داشت.