عالی نیوز به نقل از رهروان ولایت: حضرت مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه) یگانه فرزند امام عسکری(علیه‌السلام) یازدهمین امام شیعیان است. ایشان در سحرگاه نیمه شعبان 255 ق در سامرا چشم به جهان گشود و پس از پنج سال زندگی تحت سرپرستی پدر، و مادر بزرگوارشان نرجس خاتون، در سال 260 ق پس از شهادت امام حسن عسکری(علیه‌السلام) در پنج سالگی منصب امامت شیعیان را عهده‌دار شدند. آن بزرگوار پس از سپری شدن دوران غیبت کبری با تشکیل حکومت عدل جهانی احکام الهی را در سرتاسر زمین حاکم خواهد کرد.

اعتقاد به وجود و حضور امام مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه) از سده‌های نخستین تاریخ اسلام تاکنون وجود داشته و در آثار و نوشته‌های دانشمندان اسلامی منعکس شده است. اعتقاد به ظهور مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه) بخشی از اعتقادات اسلامی را تشکیل می‌دهد و با وجود پاره‌ای از اختلاف نظرها در برخی از جزئیات مربوط به شخص امام مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه) و نیز درباره چگونگی ظهور و تشکیل حکومت آن حضرت، تمامی مذاهب اسلامی به آمدن چنین شخصیتی در آخر الزمان باور دارند و این عقیده اختصاص به مذهب شیعه نداشته و ندارد و این واقعیت با مراجعه به منابع روایی و دیدگاه‌های عالمان مذاهب اسلامی به خوبی روشن می‌شود.

برخی از عالمان و دانشمندان چهار مذهب اصلی اهل سنت، به این واقعیت تصریح دارند و آن را از جمله اعتقادات اسلامی بر شمرده و حتی برخی، آن را ضروری دین نیز دانسته اند. برای نمونه ما در این نوشتار چند مورد از آن‌ها را بیان می‌کنیم:
1. ابو نعیم اصفهانی(از بزرگان علمای اهل سنت) سه کتاب به نام‌های «مناقب‌المهدی» ، «صفات مهدی» و کتاب «چهل حدیث» را در مورد امام مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه) نوشته است.
2. جلال الدین سیوطی دو کتاب به نام‌های «العرف‌الوردی فی اخبار المهدی» و «علامات مهدی» نوشته است.
3. «حماد بن یعقوب الرواجنی» کتابی با نام «اخبار مهدی» دارد.
4. «ابن حجر عسقلان» کتابی با نام «القول المختصر فی علامات المهدی المنتظر» دارد.
5. «محمد بن یوسف الکنجی الشافعی» کتابی با عنوان «البیان فی أخبار صاحب الزمان» دارد.
6. «ملا علی المتقی الهندی» صاحب کتاب کنز العمال، که این کتاب یکی از مهم‌ترین کتب در بحث مورد نظر است، و نیز کتاب «البرهان فی علامات مهدی آخر الزمان» دارد.
7. «علی بن سلطان الهروی الحنفی» کتابی با عنوان «المشرب الوردی فی أخبار المهدی» دارد.
 8. «شهاب الدین الحلاونی الشافعی» منظومه‌ای مشتمل بر پنجاه و پنج بیت حول اوصاف امام مهدی با استفاده از احادیث نبوی شریف به رشته نظم در آورده که آن را «القطر الشهدی فی أوصاف المهدی» نامیده است.
9. «محمد البلبیس شافعی» محدث معروف، در شرح منظومه شهاب الدین الحلاوی کتابی با عنوان «العطر الوردی بشرح القطر الشهدی» نوشته است.
10. «شمس الدین سفارینی نابلسی» کتاب «لوائح الأنوار البهیة و سواطع الأسرار الأخریة» را نوشته است.

تفاوت‌های منجی از نظر شیعه و برادران اهل سنت:

الف) اختلاف در ولادت منجی عالم:
شیعه دوازده امامی معتقد است، منجی عالم همان امام مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه) فرزند امام حسن عسکری(علیه‌السلام) است و هم اکنون نیز زنده و غایب است، ولی اهل سنت هر چند بالاتفاق به مهدویت معتقد هستند و به دلیل وجود روایت‌های متواتر ظهور حضرت مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه) در آخرالزمان را جزو اعتقادات قطعی خود می‌دانند، اما در مورد نسب و ولادت ایشان به چند گروه تقسیم می‌شوند:
1. عده‌ای از اهل سنت مدعی‌اند که منجی عالم عیسی بن مریم است و در این مورد به خبری واحد که از «انس بن مالک» نقل شده است، استناد می‌کنند.[1]
2. گروهی دیگر اعتقاد دارند: پدر منجی عالم هم نام پدر پیامبر اسلام(صلی‌الله‌علیه‌وآله) است و چون نام پدر پیامبر اسلام(صلی‌الله‌علیه‌وآله) عبدالله بود، پس مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه) فرزند امام حسن عسکری(علیه‌السلام) نمی‌تواند مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه) موعود باشد. مستند این احتمال باز خبری است که در کنزالعمال ذکر شده است.[2]
3. جمع زیادی از آنان همانند شیعه دوازده امامی معتقدند که منجی عالم از اولاد پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) و فاطمه(سلام‌الله‌علیها ) است و حضرت عیسی نیز به هنگام ظهور به یاری او خواهد شتافت و در نماز به آن حضرت اقتدا خواهد کرد. و او همان امام مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه) خواهد بود.[3]

ب) اختلاف در غیبت منجی عالم:

علمای شیعه اتفاق نظر دارند که سال غیبت صغرای حضرت مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه) از سال 260 (هـ ق) و غیبت کبرای حضرت از سال 329(ه.ق) آغاز شده است. آن‌ها بر این باورند که حضرت هم‌چنان زنده است تا زمانی که خداوند متعال اجازه ظهور به ایشان دهد. چنین باوری بر اساس احادیث و روایات نقل شده از نبی اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) و اهل بیت(علیهم‌السلام) است.[4]
 اما بیشتر دانشمندان اهل سنت اعتقاد به غیبت منجی عالم ندارند. و بر این باورند که چند سال قبل از ظهور متولد خواهند شد.[5]

ج) اختلاف در عصمت منجی عالم:

بیشتر علمای اهل سنت به عصمت حضرت عقیده ندارند و آن حضرت را یک انسان عادی به حساب می‌آورند که احتمال ارتکاب برخی گناهان و اشتباهات مثل هر انسان دیگری از او می‌رود. این عقیده را ابن کثیر و بسیاری از علمای اهل تسنن بدان اهتمام ورزیده اند. اهل سنت در این باور به حدیثی منقول از نبی اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) استناد کرده‌اند که حضرت فرمود: «مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه) از ما اهل بیت است و خداوند وی را در یک شب اصلاح می‌کند».[6] اما از دیدگاه شیعه همه امامان معصوم‌اند و درباره آنان احتمال اشتباه و خطا داده نمی‌شود.

در نتیجه: تقریباً همه جهان اسلام به ظهور حضرت مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه) اتفاق دارند و اختلاف آن‌ها در چند مسأله جزئی مثل تولد، عصمت و زمان غیبت است.

----------------------------------------------------------------------

برای مطالعه به کتب زیر مراجعه کنید:
1. اسلام و آینده جهان/ مصطفی محقق راد.
2. مهدی موعود/ علی دوانی.

پی‌نوشت
[1]. سنن ابن ماجه، کتاب الفتن، ج9، ص402.
[2]. کنزالعمال، ج 14، ص268.
[3] نک:ینابیع المودة، شیخ سلیمان قندوزی حنفی، ص179؛ وفیات الاعیان، ابن خلکان، ج4، ص562؛ العبر فی خبر من غبر، ج3 ، ص31.

نویسنده: موسوی
[4]. اعتقادالشیعه،  مظفر، ص54.
[5]. سنن ابن ماجه، ج2، ص4087.
[6]. شارح سنن ابن ماجه، ج2، ص519.