بنا بر اندیشه اسلامی ایمان دارای پنج شاخص اساسی است، ایمان به خدای متعال، ایمان به پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله)، ایمان به معاد، ایمان به امامت، و ایمان به عدل الهی، انسان در هیچ یک از مراتب ایمان تشویق به زشتی و کارهای ناپسند نشده است.*
کسانی که با فضای فکری صادق هدایت آشنایی دارند، به خوبی او را شخصیتی ضد دین و آموزه‌های وحیانی می‌شناسند، عبارات و سخنانی که از این شخص در فضاهای مجازی دست به دست می‌شود، به خوبی گویای فاصله فراوان او با اندیشه‌های دینی و اسلامی است، او بر این باور است که ایمان چیزی جز بدمنشی‌ها و کثافت‌کاری را به دنبال ندارد. این در حالی است که بر اساس آموزه‌های دینی، ایمان واقعی که مورد تأیید فرهنگ قرآن باشد، چیزی جز برائت و دوری از بدی و زشتی‌های اخلاقی و اجتماعی را به دنبال ندارد: «وَ لکِنَّ اللَّهَ حَبَّبَ إِلَیْکُمُ الْإیمانَ وَ زَیَّنَهُ فی قُلُوبِکُمْ وَ کَرَّهَ إِلَیْکُمُ الْکُفْرَ وَ الْفُسُوقَ وَ الْعِصْیانَ أُولئِکَ هُمُ الرَّاشِدُونَ؛[حجرات/7] ولیکن خداوند ایمان را در نزد شما دوست داشتنى ساخت و آن را در دل هاى شما بیاراست، و کفر و بدکردارى و نافرمانى را ناخوشایندتان داشت. ایشانند راه یافتگان.»
مفهوم شناسی ایمان:
برای نقد اندیشه صادق هدایت در خصوص ایمان، سزاوار است معنای اجمالی از ایمان تبیین و مشخص شود. راغب در مفردات الفاظ قرآن، در معرفی این واژه(ایمان)، یکی از معانی روشن آن را این چنین بیان می‌کند: