طبق افسانه‌ها، چای توسط امپراتور افسانه‌ای چین، شن‌نونگ (Shennong) در قرن بیست‌وهشتم پیش از میلاد کشف شده است. او برای تامین سلامتی مردم دستور داده بود تا فقط آب جوشیده بخورند. یک روز زمانی که وی در حال نوشیدن آب جوش بود، نسیمی وزید و چند برگ کوچک را داخل آب انداخت و آب را معطر و طعم‌دار کرد. شن‌نونگ از طعم آن لذت برد و از آن پس تصمیم گرفت تا گیاه‌های مختلف را امتحان کند. در جریان همین امتحان کردن برگ گیاهان مختلف، در نهایت او چای را کشف کرد. این گونه بود که چای متولد شد.
داستان عجیب دیگری از اکتشاف چای
درباره کشف چای و شروع مصرف آن داستان دیگری نیز وجود دارد که البته تاریخ آن بسیار جدید تر از داستان اول است. طبق این داستان، فردی که شاخه‌ای محلی از آیین بودایی را پایه‌گذاری کرد، یعنی بودی‌دارما (Bodhidharma)، در قرن نهم پس از میلاد، هنگام مراقبه به خواب رفت. زمانی که از خواب برخاست بسیار عصبی بود که چرا به اندازه‌ی کافی قدرت روحی نداشته که بر خواب غلبه کند. از این رو، او پلک‌هایش را برید و روی زمین انداخت و از جای پلک‌های او بر خاک، بوته‌ی چای رشد کرد.
مصارف پزشکی چای در چین
چای بومی منطقه‌ای است که امروزه آن را با عنوان چین می‌شناسیم. در گذشته اعتقاد بر این بوده است که این گیاه دارای خواص درمانی نیز هست و مطالعات علمی و پزشکی نیز این خواص چای را تایید کرده‌اند.
از قرن سوم میلادی، پزشکان معتقد بودند که نوشیدن چای به افراد کمک می‌کند تا بهتر فکر کنند. خیلی پیش از این تاریخ، لائوتسه (Laozi) فیلسوف چینی اعتقاد داشت که چای سبز، اکسیر حیات است.
مهمانی چای ارواح در کره
مصرف چای به سرعت در شبه‌جزیره‌ی کره نیز فراگیر شد و گسترش یافت و حتی با سنت‌های خاص این منطقه نیز درآمیخت.
چای به عنوان پیشکشی برای ارواح مردگان استفاده می‌شد. مهمانی‌های چای نیز با حضور بزرگان و راهبان بودایی برگزار می‌شد.
ورود به سطح بالای زندگی در ژاپن
ژاپنی‌ها تا قبل از این که امپراتور ساگا در قرن نهم پس از میلاد به وارد کردن دانه‌های چای برای کاشت آن اقدام کند، چای مصرف نمی‌کردند.
درست مثل شبه‌جزیره‌ی کره، مصرف چای در ژاپن نیز ابتدا به مهمانی‌های خاص اختصاص داشت. فقط دربار امپراتوری ژاپن استطاعت تهیه‌ی این نوشیدنی گران‌قیمت را داشت و آن هم بیشتر برای راهبان بودایی سرو می‌شد. به مرور زمان که مصرف چای رواج یافت و قیمت آن مقرون به صرفه شد، وارد فهرست مصرف روزانه‌ی مردم شد اما هنوز هم شکل و شمایل رسمی خود را حفظ کرده بود.
تغییر ظاهر چای
برای مدت طولانی، چای به عنوان یک محصول آسیای شرقی باقی مانده بود. چرا که حمل و نقل آن به شکل تازه بسیار سخت بود. افزایش سفرهای تجاری و حمل‌و‌نقل در دوران قرون وسطی، مردم را بر آن داشت تا شیوه‌های دیگری برای انتقال چای را تجربه و امتحان کنند. روشی که در آن چای بتواند در جریان سفر طولانی و دشوار با کشتی، سالم بماند.
چای خشک شده و آسیاب شده، کم کم راه خود را در جاده ابریشم و کشتی‌های تجاری غربی پیدا کرد. تا اینکه از قرن سیزدهم میلادی، روش جدیدی جایگزین روش قبلی شد؛ ارسال برگ‌های بوداده‌ی چای. تاجران غربی که در سفرهای خود چای را امتحان می‌کردند، فارغ از این که آن را می‌پسندیدند یا نه، این نوشیدنی عجیب و قدرتمند، توجه آنها را جلب می‌کرد و مقداری از آن را به عنوان نمونه به وطن خود می‌بردند.
امتناع روسیه از مصرف چای
روسیه اولین کشوری بود که چای را به عنوان هدیه دریافت کرد. اما آن را برگرداند.
تزار میخائیل اول، در سال ۱۶۱۸ از طرف امپراتوری چین این هدیه را دریافت کرد. اما زمانی که پادشاه جرعه‌ای از آن را چشید به قدری از چای بدش آمد که بقیه‌ی هدیه‌ی امپراتور را پس فرستاد. روسیه تا پنجاه سال بعد نیز در مسئله‌ی ورود چای به مصرف روزانه تجدید نظر نکرد.
ورود چای به کافی‌شاپ‌های بزرگ اروپا
بقیه کشورهای اروپای غربی، چای را راحت‌تر پذیرفتند و حتی شرکت‌های بزرگ به وارد کردن این نوشیدنی جدید اقدام کردند.
بعد از مدتی، چای هم در کنار قهوه و آبجو در کافی‌شاپ‌های معتبر شهرهای اروپایی سرو می‌شد.
پرتغالی‌ها و رواج چای در بریتانیا
رواج چای به خصوص در بریتانیا مدیون شاهزادگان پرتغالی است. زمانی که شاهزاده کاترین براگانزا (Catherine of Braganza) از سرزمین ایبریایی خود به انگلستان فرستاده شد تا با چارلز دوم پادشاه انگلستان ازدواج کند، با خود لباس مخصوص مهمانی چای برده بود.
امروزه چای به نوشیدنی ملی انگلستان تبدیل شده در حالی که حتی یک برگ چای هم در در آن‌جا رشد نمی‌کند.
واردات چای به هند و اطراف توسط بریتانیایی‌ها
این مسئله باعث نشد که بریتانیایی‌ها کاشت چای در مناطق دیگر را امتحان نکنند. شرکت‌های هلندی و انگلیسی واردات چای تصمیم گرفتند تا با کاشت آن، انحصار و کنترل چین بر تولید چای را متزلزل کنند. آنها کاشت چای را در هند و سایر سرزمین‌های جنوب شرقی آسیا آغاز کردند.
به این ترتیب کشت چای گسترش پیدا کرد و بریتانیایی‌ها از برده‌ها برای کار در مزارع چای استفاده می‌کردند.
آمریکایی‌ها و امتناع از مصرف چای
به همین دلیل است که آمریکایی‌ها از مصرف چای امتناع می کنند. پادشاهی بریتانیای کبیر تقریباً بر روی همه چیز از جمله چای مالیات سنگینی بسته بود. این موجب اعتراضی تحت عنوان مهمانی چای بوستون شد. مهمانی چای بوستون، یک اعتراض علنی توسط برخی از مستعمرات سیزده‌گانه علیه قوانین جرج سوم پادشاه بریتانیای کبیر بود.
این حادثه در تاریخ ۱۶ دسامبر ۱۷۷۳ به وقوع پیوست. بازگانان که نمی‌توانستند خود را قانع کنند که این مالیات را بپردازند چای‌ها را به آب ریختند.
