وبگاه عالی نیوز

  مشکلات خواب و دردسرهایش

عالی نیوز به نقل از شهر آرا آنلاین: کسانی که کمبود خواب دارند، در تشخیص اینکه کمبود خواب واقعاً چه بلایی سرشان می‌آورد، معمولا قضاوت درستی ندارند. در دنیای پرسرعت امروز، خیلی‌ها به‌خاطر مشغله‌های فراوان با کمبود خواب مواجه هستند. اما متخصصان اعتقاد دارند که اگر تصور می‌کنید با کمتر خوابیدن هنوز می‌توانید خوب کار کنید، در اشتباهید. در اینجا به چند تاثیر مهم بی‌خوابی و کم‌خوابی بر سلامتی و روند زندگی اشاره خواهیم کرد.

 کمبود خواب تمرکزتان را پایین می‌آورد:خواب نقش مهمی در فکر‌کردن و یادگیری دارد. کمبود خواب به طرق مختلف به این فرایندهای شناختی آسیب می‌زند. اول اینکه، توجه و تمرکز، هوشیاری، منطق و توانایی حل مشکل شما را مختل می‌کند. همه این‌ها یادگیری را دشوارتر می‌کند. دوم اینکه، چرخه‌های مختلف خواب در طول شب در تحکیم خاطرات در ذهن نقش دارند. اگر به اندازه کافی نخوابید، نمی‌توانید چیزهایی را که در طول روز یاد گرفته‌اید یا تجربه کرده‌اید، به خاطر آورید.

• می‌تواند باعث ابتلا به بیماری شود:اختلالات خواب و کمبود آن به صورت مزمن می‌تواند شما را در معرض حمله قلبی، تپش قلب، فشارخون بالا، سکته و دیابت قرار دهد. به گفته محققان،۹۰‌درصد از افراد مبتلا به بی‌خوابی، یک مشکل جدی دیگر سلامتی نیز دارند.

• می‌تواند بر روابط زناشویی شما اثر بگذارد:متخصصین خواب می‌گویند که کمبود خواب در مردان و زنان منجر به افزایش مشکلات زناشویی می‌شود. خالی‌شدن انرژی بدن، خواب‌آلودگی و افزایش فشار روحی ازجمله عوامل دخیل در آن است. 

• خواب‌آلودگی باعث افسردگی می‌شود: کمبود و اختلالات خواب به مرور زمان می‌تواند منجر به علائم افسردگی شود. در تحقیقی که در سال‌۲۰۰۵ در آمریکا انجام گرفت، مشخص شد افرادی که تشخیص افسردگی یا اضطراب برای آن‌ها داده شده بود، به میزان بیشتری نسبت‌به دیگران کمتر از شش ساعت در شبانه‌روز می‌خوابیدند.

در یک تحقیق که در سال ۲۰۰۷ روی ١٠هزار نفر انجام گرفت، آن‌هایی که دچار بی‌خوابی بودند، پنج برابر سایرین به افسردگی دچار می‌شدند. درواقع، بی‌خوابی معمولا یکی از اولین علائم افسردگی است.

• کمبود خواب پوست‌تان را پیر می‌کند: احتمالا برایتان پیش آمده است که بعد از چند روز بی‌خوابی، زیر چشم‌هایتان تیره شده یا پف کند. زیرا کمبود خواب مزمن می‌تواند منجر به ایجاد خط و چروک روی پوست و تیره‌شدن و گود رفتن زیر چشم شود. 

وقتی به اندازه کافی نمی‌خوابید، بدنتان مقدار بیشتری هورمون استرس، یعنی کورتیزول، ترشح می‌کند. کورتیزول اگر بیش از اندازه تولید شود، کلاژن‌های پوست را که پروتئینی است که موجب صافی پوست شده و قابلیت ارتجاعی آن را حفظ می‌کند، تجزیه می‌کند.

• کمبود خواب فراموش می‌آورد:دانشمندان و محققان آمریکایی و فرانسوی در سال‌۲۰۰۹ دریافتند که اتفاقات مغز که «امواج تیز» نامیده می‌شوند، مسئول استحکام مغز است. این امواج اطلاعات دریافتی را هم از هیپوکمپوس به نئوکورتکس مغز می فرستد که حافظه درازمدت در آنجا ذخیره می‌شود. این امواج معمولاً در عمیق‌ترین سطوح خواب اتفاق می‌افتند.

• کمبود خواب، افزایش وزن را به دنبال می‌آورد: صحبت از وزن که می‌شود، هر چقدر بخوابید، وزن کم می‌کنید. کمبود خواب با افزایش اشتها و گرسنگی و در نتیجه آن چاقی در ارتباط است. طبق تحقیقی که در سال‌۲۰۰۴ انجام گرفت، کسانی که کمتر از شش ساعت در شبانه‌روز می‌خوابیدند، ۳۰‌درصد احتمال چاق‌شدن بیشتری نسبت‌به آن‌هایی که هفت تا نه ساعت می‌خوابیدند، داشتند.

• کمبود خواب بر قضاوت شما اثر می‌گذارد:کمبود خواب توانایی شما برای داشتن قضاوت‌های درست را از بین می‌برد و باعث می‌شود نتوانید موقعیت‌های مختلف را به خوبی ارزیابی کرده و هوشمندانه درمورد آن‌ها تصمیم بگیرید.

تحقیقات نشان می‌دهد که کسانی که شش ساعت به جای هفت یا هشت ساعت در شبانه‌روز می‌خوابند، به مرور زمان احساس می‌کنند که به آن کمبود خواب عادت کرده‌اند اما اگر به تست‌های مربوط به هوشباری ذهنی و عملکرد این افراد نگاهی بیندازید، خواهید دید که رفته‌رفته کارایی‌شان پایین‌تر می‌آید.

همه داروهای روان‌‌پزشکی خواب‌آور نیستند

دکتر حامد محمدی کنگرانی، روان‌پزشک و متخصص در حوزه اختلالات خواب درباره مهم‌تری پیامد بی‌خوابی یعنی مصرف خودسرانه داروها می‌گوید: برخلاف تصور، تمام داروهای روانپزشکی، خواب‌آور نیستند. وزن را اضافه نمی‌کنند و وابستگی نمی‌آورند. متاسفانه خیلی از مردم ما جایی که نیاز به مصرف داروست، مقاومت می‌کنند و جایی که لازم نیست دارو مصرف کنند، به توصیه و صلاحدید دیگران، دارو را استفاده و خود را دچار عوارض آن می‌کنند.

وی ادامه می‌دهد: خواب‌آورها و ضد‌اضطراب‌ها، رایج‌ترین داروهایی هستند که خودسرانه مصرف می‌شوند و عوارض زیادی هم دارند. این داروها معمولا در گروه بنزودیازپین‌ها قرار می‌گیرند که مردم معمولا به توصیه دیگران خودسرانه مصرفشان می‌کنند و از داروهایی هستند که جز در موارد خاص، خیلی کم تجویز می‌شوند.

بی‌خوابی درپی یک عوامل دیگر روانی ایجاد می‌شود

این روان‌پزشک بااشاره به این مسئله که بی‌خوابی به تنهایی بیماری نیست، توضیح می‌دهد: این عامل عارضه‌ای است که علامت اضطراب، افسردگی یا موارد دیگر به شمار می‌رود پس باید برای رفع آن، علت زمینه‌ای برطرف شود. برای حل این مشکل هم گاهی ورزش، روان درمانی و گاهی مشاوره و مصرف داروهای ضد‌افسردگی لازم است. 

دکتر کنگرانی تاکید می‌کند: مصرف خودسرانه برخی داروهای ضد‌افسردگی، خواب‌آور و ضداضطراب، خیلی وقت‌ها نه تنها مشکل بی‌خوابی را رفع نمی‌کند. بلکه به مشکلات فرد هم می‌افزاید چون این داروها فقط برخی علائم ظاهری را رفع می‌کنند، درحالی‌که دلیل اصلی همچنان وجود دارد و پا برجاست.